De afgelopen twee jaar waren zwaar. Verschillende branches zijn onder druk komen te staan, ook diegene waar u dagelijks actief in bent. Maar al te graag wijzen we met zijn allen in de richting van de banken en geven we hen de schuld van alle ellende, maar is dit echt zo?
Volgens mij zijn er twee belangrijke zaken aan de hand, waar velen van ons zich toch niet zo bewust van zijn. Allereerst is er sprake van stagflatie, de combinatie van zeer gematigde groei en inflatie. De afgelopen maanden heb ik vaak te horen gekregen dat dit het doemscenario is. Daarbij werd alsmaar aangegeven dat we niet moeten spreken over crisis, dan gaat het vanzelf niet gebeuren. Dit lijkt een beetje op het gedrag van onze dochter van drie. Als zij verstoppertje met me wil spelen, zegt ze waar ze zich gaat verstoppen, altijd onder de tafel en gaat daar vervolgens met de handen voor haar ogen zitten. Hoe anders is onze realiteit. Als we de omzetgroei in de detailhandel de afgelopen tien jaar bekijken, lijken we wel te maken te hebben gehad met een aanzienlijke groei. Maken we echter een splitsing tussen food en non food, dan is het beeld heel anders. In tien jaar tijd wist non food retail een groei te realiseren van 4 procent, per saldo nog geen 0,4 procent gemiddeld per jaar. In diezelfde periode was de inflatie 24 procent. Non food retail heeft dus al tien jaar te maken met stagflatie. Even ter vergelijking: food retail heeft een groei gezien van 28 procent in diezelfde periode.
Het tweede fenomeen waar we mee te maken hebben gekregen, is de vloerproductiviteit. In tien jaar tijd is het winkelbestand in Nederland met 23 procent vierkante meters uitgebreid. In diezelfde periode is de omzet van de gehele detailhandel met 14 procent gestegen. Voor de snelle rekenaar betekent dit, dat de vloerproductiviteit in tien jaar tijd met 7 procent is gedaald. Het zal niemand verbazen dat de huurprijzen niet met hetzelfde percentage zijn gedaald. De meters zijn bovendien vooral toegevoegd in non food. Food retailers zijn volgens ingewijden zelfs beter gaan presteren. Als dat laatste waar is, wil je niet eens meer gaan rekenen. Dan kunnen we misschien beter, zoals onze dochter, de handen voor de ogen doen.
Groei is nodig, dat is een wet in de detailhandel. Maar we zijn die wet verkeerd gaan interpreteren. Groei die we nodig hebben is oud op oud, dus groei met dezelfde meters, maar daar zijn we niet in geslaagd. Wat er te gebeuren staat? Saneren van winkels en meters en dan komt de glorie weer vanzelf, met dat verschil dat niet iedereen meer mee mag doen.