Afspraken tussen overheid en verzekeraars over de basisaftrek worden met voeten getreden. 'We leven in een bananendemocratie en u bent de pisang', verzuchtte het Verzekeringsblad. Als inderdaad de basisaftrek verdwijnt, wordt het voor burgers bijna onmogelijk gemaakt om op een makkelijke manier een aanvullend pensioen op te bouwen. Voor ondernemers ligt dit anders. Zowel voor ondernemers die hun bedrijf uitoefenen d.m.v. een B.V. ?de zogeheten directeur groot aandeelhouder (DGA)- als voor hen die d.m.v. een eenmanszaak of een V.O.F. hun bedrijf uitoefenen, blijft het van belang aandacht te schenken aan de oudedagsvoorziening.

Omdat het geld vaak nodig is voor de huidige bedrijfsvoering, komt een adequate oudedagsvoorziening evenwel vaak op het tweede plan. Toch is er veel voor en over te zeggen. In de eerste plaats is het zo, dat behalve de basisruimte er ook nog zoiets is als een jaarruimte en een reserveringsruimte. Aan de hand van het inkomen kan worden uitgerekend in hoeverre er aftrekruimte is voor de pensioensvoorziening. Daarbij kunt u kiezen tussen een veilige oudedagsvoorziening, die bij een professionele verzekeraar wordt ondergebracht, of een meer risicovolle voorziening binnen de onderneming.

Daarnaast speelt bovendien de zogenaamde oudedagsreserve een rol. Tot voor kort kon u de FOR terugvinden op het definitieve aanslagbiljet inkomstenbelasting. Vanaf 2001 is dat anders. De stand van de oudedagsreserve is zichtbaar gemaakt op uw balans. Dat biedt de nodige fiscale mogelijkheden, maar het is de vraag in hoeverre u daar gebruik van maakt. Op zich heeft de oudedagsreserve niet het karakter van een echte oudedagsvoorziening, maar moet het eerder gezien worden als een soort voorportaal. Pas door de deelname aan de oudedagsreserve te combineren met de mogelijkheden in de lijfrentesfeer, kunt u daadwerkelijk een aanvullende oudedagsvoorziening opbouwen.

Bananendemocratie of niet, IB-ondernemer of DGA, in de meeste gevallen is het zeer zinvol na te gaan in hoeverre u er verstandig aan doet een adequate voorziening op te bouwen, ook al zou de basisaftrek verdwijnen en ook al moeten er individuele berekeningen gemaakt worden. Er zijn nog mogelijkheden te over om in individuele situaties een zo goed mogelijke voorziening op te bouwen. Denk daarbij niet alleen aan de oudedagsvoorziening maar ook aan het overlijdensrisico en het arbeidsongeschiktheidsrisico. Kortom, financiële planning voor de ondernemer is juist in onze 'bananendemocratie' meer dan noodzakelijk, zodat u niet zelf de pisang wordt.

Mr. drs. Bert de Regt FFP