De woningbouwproductie wordt sterk beïnvloed door het gure economische klimaat. In november verwachtte het CPB voor 2009 een daling van het BBP van -0,75 procent. Daarna gaf de Europese Commissie een veel slechtere verwachting af: -2,0 procent voor Nederland in 2009. In maart 2009 kwam het CPB met bijgestelde verwachtingen tot een daling van de economische groei in Nederland van -3,5 procent voor 2009. Voor 2010 verwacht het CPB een kleine krimp van 0,25 procent. Deze sombere prognoses zijn het gevolg van de ontwikkelingen van de economie in het laatste kwartaal van 2008. Dat kwartaal heeft ook nadrukkelijk zijn stempel gedrukt op de woningbouwproductie.

Pijplijn
De woningbouwproductie lag tot en met november 2008 8 procent hoger dan het jaar ervoor. In december was het aantal gereedgemelde woningen echter zo laag dat de woningbouwproductie voor 2008 in totaal 2 procent lager uitkwam dan 2007. Dit terwijl het aantal bouwvergunningen tegen de verwachting in gelijk bleef in 2008. De manier waarop bouwvergunningen en gereedgekomen woningen zich tot elkaar verhouden is blijkbaar aan het veranderen. De voorraad vergunningen in de pijplijn is in 2008 namelijk tot recordhoogte gestegen, terwijl de woningbouwproductie niet in gelijke mate toeneemt.

Verkoop
Dit verschil tussen bouwvergunningen en de woningbouwproductie ontstaat in de fase na de vergunningverlening. Bij koopwoningen gaat het mis in de verkoopfase. In 2008 zijn er 30 procent minder nieuwbouwwoningen verkocht dan in 2007, in het vierde kwartaal was dit percentage zelfs 40 procent. En projecten die niet in voldoende mate verkocht zijn, worden niet in aanbouw genomen. Deze trend heeft zich in het eerste kwartaal 2009 voortgezet. Dat leidt, zij het met vertraging, tot een aanzienlijke daling van het aantal woningen dat in de komende jaren gereedkomt.

Financiering
Behalve de problemen met de verkopen van nieuwbouwwoningen, zijn er ook problemen met de financiering van nieuwe projecten. Hierover ontbreken concrete cijfers, maar bekend is dat projectontwikkelaars naast sterke daling van de verkopen ook te maken met een steeds moeilijker financierbaarheid van nieuwe projecten. Dit laatste leidt tot een daling van het aantal aangevraagde bouwvergunningen.

Toekomst
De ontwikkelingen in de koopsector van de woningnieuwbouw leiden ertoe dat de woningbouw de komende jaren, zij het met enige vertraging, te maken heeft met een tweetal elkaar versterkende effecten. De doorstroming binnen de pijplijn stagneert waardoor er minder woningen gereedkomen. Daarnaast zal de instroom van vergunningen naar verwachting in 2009 sterk dalen. Dit heeft weer gevolgen heeft voor de gereedmeldingen in de jaren na 2010. Daarbij moet wel in acht genomen worden dat de voorraad vergunningen op de plank op dit moment zeer groot is.

Bron: USP