Nederlandse consumenten kopen minder spullen en voedsel, maar omdat de prijzen stijgen neemt de omzet nog steeds toe. Dat is nu al vijf kwartalen op een rij het geval. In het tweede kwartaal steeg de food omzet met bijna 10 procent terwijl het volume daalde met 3 procent. Vooral supermarkten boeken hogere omzetten tegen beperkte volumedaling. In non-food steeg de omzet met 3,5 procent terwijl het volume daalde met bijna 5 procent. Vooral doe-het-zelf-winkels, winkels in consumentenelektronica en witgoed en kledingwinkels verkochten stevig minder. In elk van deze branches was de min acht procent ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar.
In de eerste zes maanden van 2023 is goed te zien dat het stijgen van de prijzen in vrijwel alle sectoren de omzet laat groeien terwijl de volumes dalen. Alleen in consumentenelektronica (kwartaal 2 -1,3 procent) en doe-het-zelf artikelen (kwartaal 1 -1,5 procent en kwartaal 2 -0,6 procent) nam naast het volume ook de omzetwaarde af. Dit laatste kan problematisch worden voor bedrijven actief in die sectoren. Doordat de omzetten nog enigszins op peil bleven als gevolg van de prijsstijgingen, kon de daling in afzet deels gecompenseerd worden. Die compensatie is broodnodig voor menig retailer die geconfronteerd wordt met stijgende kosten binnen zijn exploitaties.
In totaal liet de hele detailhandel een groei zien van 8,1 procent in het eerste en 6,2 procent in het tweede kwartaal. Food was daarin de grote aanjager. Winkels in non-food groeiden met 7,9 procent in het eerste en 3,5 procent in het tweede kwartaal. Binnen non-food groeien met name drogisterijen, winkels in kleding en schoenen.
Voor zowel januari tot juni 2023 als januari tot juni 2022 geldt dat de jaar op jaar omzetgroei nog sterk wordt vertekend. In zowel 2021 als in 2022 was er sprake van harde lockdowns waar de non-food retailsector veel last van had. Vanzelfsprekend werken deze omzetmaanden dan ook hard door in de kwartaalcijfers van de detailhandel, waardoor het eerste halfjaar er op papier wellicht beter uitziet dan in werkelijkheid het geval is. Wanneer zowel de afzet als de omzet terugloopt worden de omstandigheden voor de retailer alleen maar uitdagender.

Olaf Zwijnenburg, sectormanager Detail en groothandel, Rabobank Nederland