“De kwartaalcijfers over de keukenretail geven meer dan ooit een helder beeld van de actuele situatie van de branche”, geeft KIM-hoofdredacteur Henk Knol aan. “De CBW-Mitex cijfers gaan immers uit van geschreven omzet, de GfK cijfers van gefactureerde omzet en de cijfers van het KIM/Qudata-panel geven de perceptie van de ondernemers weer. Ze vullen elkaar dus perfect aan.”
De KIM/Qudata BrancheBarometer geeft namens het panel van ruim honderd keukenondernemers aan hoe het algemeen welgevoelen van de keukenbranche is. In januari 2009 stond de KIM BrancheBarometer (zie grafiek) met stand 38,8 duidelijk onder het peil van 50 punten (waarop er evenveel optimisten als pessimisten zouden zijn). In de grafiek nemen we die maand als peildatum: index = 100. De daarop volgende maanden worden daar volgens de index aan afgemeten. De lijn van het Consumentenvertrouwen (volgens CBS) bevindt zich sinds begin 2009 grotendeels in een stijgende lijn. De KIM BrancheBarometer bevindt zich echter gedurende vrijwel het gehele jaar 2009 onder het niveau van januari van dat jaar. In het eerste kwartaal van 2010 is er weer een lichte piek waar te nemen. De BrancheBarometer is in maart 2010 bijvoorbeeld weer op het niveau van begin 2009: stand 38,9.
Henk Knol: “Dat is op zich een positieve ontwikkeling. Maar we moeten daarbij wel beseffen dat er ook in het eerste kwartaal van 2010, met de barometerstand van 38,9, nog steeds meer pessimisten dan optimisten zijn in ons KIM-Panel. Enig realisme is dus wel op zijn plaats, zeker wanneer we kijken naar de CBS-cijfers over de import van keukenmeubelen in de eerste maanden van dit jaar.”

Hoopvol
Wanneer we de andere barometers van het KIM-Panel over maart 2010 bekijken, dan valt wel op, dat de ondernemers vrij hoopvol zijn over de komende maanden. De KIM VerwachtingsBarometer, die antwoord geeft op de vraag: ‘wat verwacht u van de branche in de komende maanden?’ staat op stand 48,5. Dat is heel wat hoger dan in de eerste maanden van 2009, toen deze zich nog tussen stand 33,6 en 37,6 bewoog. De KIM EconomieBarometer die de verwachting ten aanzien van de Nederlandse economie aangeeft voor de komende maanden staat in maart 2010 zelfs boven de 50 punten: op 55,1. In januari 2009 was dat nog 31,9. Dat positievere beeld heeft de keukenondernemer ook ten opzichte van de situatie van zijn eigen bedrijf. De KIM OndernemingBarometer staat in maart 2010 op stand 52,3; ter vergelijking: in maart 2009 was dat stand 41,4. Ook de KIM OmzetBarometer die aangeeft hoe de ondernemers hun eigen omzet ervaren, staat op het hoogste punt sinds begin 2009. De stand 46,6 is heel wat positiever dan de 30,0 in maart 2009.
“Je kunt de eerder genoemde uitspraak eventueel ook omdraaien”, aldus Henk Knol. “De situatie is nog wel zorgelijk, maar wordt door de keukenondernemers toch duidelijk ook als iets stabieler ervaren.”


CBW-Mitex Monitor Omzet Wonen:
“Keukenzaken overtreffen zichzelf in eerste kwartaal”

Ondernemers met een keukenspeciaalzaak hebben in het eerste kwartaal het omzetniveau van begin vorig jaar kunnen overtreffen, constateert CBW-Mitex. “Terwijl andere segmenten in de woonbranche nog te kampen hadden met omzetverliezen, wisten keukenspeciaalzaken een kleine plus van 0,9 procent te behalen.”

Vooral het grootwinkelbedrijf (+4,6 procent) en zaken in het midden/lage prijssegment (+10,7 procent) deden goede zaken. Dit blijkt uit de ‘CBW-Mitex Monitor omzetwonen.nl’, waarin voor deelnemers op maandbasis de ontwikkelingen in kaart worden gebracht. (zie grafiek Omzetontwikkeling q1 2010 keukenspeciaalzaken)
“Met de stijging van de omzet bij keukenspeciaalzaken komt er een einde aan een reeks van tien opeenvolgende kwartalen met negatieve omzetgroei”, aldus CBW-Mitex. “Zo was er in het eerste kwartaal van 2009 nog sprake van een krimp van 19 procent. De opleving in het achterliggende kwartaal maakt de verliezen van de afgelopen jaren dan ook nog niet goed. Hiervoor is een sterker herstel van de economie, het consumentenvertrouwen en de woningmarkt nodig.”

Woningverkoop
In het eerste kwartaal van 2010 liet de Nederlandse economie voor het eerst sinds het uitbreken van de crisis weer groei zien in vergelijking met hetzelfde kwartaal een jaar eerder. “Alhoewel de groei met 0,1 procent (bron: CBS) minimaal is, bevestigt dit het beeld dat het langzaamaan weer iets beter gaat”, aldus CBW-Mitex. “Profiteren doet de detailhandel echter vooralsnog niet, de groei is vooral het gevolg van een stijgende uitvoer. De consumentenuitgaven lagen in het eerste kwartaal opnieuw lager dan een jaar eerder.”
Meer hoopvol stemt de toename in de verkoop van bestaande koopwoningen. “De stijging van het aantal verkopen met 2 procent in het eerste kwartaal zal positief hebben bijdragen aan de omzetgroei bij de keukenspeciaalzaken.”


GfK over eerste kwartaal 2010:
“Klimmen uit het dal met keukenapparatuur als motor?”

Komen we uit het dal? Dat is volgens GfK Retail & Technology de vraag die centraal blijft staan in 2010. “Het is niet alleen een kwestie van lange adem, het klimmen kost ook een extra inspanning. De huizenmarkt toont een voorzichtig herstel. En met ‘ruim 11.000 bestaande woningen wisselden in april van eigenaar… 10 procent meer dan in april 2009’ zet het CBS wel de goede toon voor het tweede kwartaal. Voor keukenapparatuur zien we in het eerste kwartaal al een stabilisatie in aantallen, waar de technisch noodzakelijke vervanging natuurlijk een rol speelt.”

Vaatwasmachines zijn volgens GfK een voorbeeld van een productgroep waar het herstel al zichtbaar is, hier is zowel de vervanging als de hogere penetratie de basis van de groei: “In het eerste kwartaal van 2010 zien we een groei van 3 procent zowel in aantallen als in waarde, met een stabiele prijs dus. Belangrijke kanttekening is dat de groei bijna geheel buiten de keukenbranche valt. Lichtpuntje is wel dat in de maand maart in keukenretail Vaatwassers wel een stevige plus laat zien. Voor Koelkasten is deze trend minder positief: het eerste kwartaal voor de keukenbranche staat nog op ruim -3 procent in omzet, maar maart geeft ook hier een plus.”

Voorzichtig herstel
Met deze twee belangrijke groepen kunnen we volgens GfK de lijn doortrekken naar het totaal, dezelfde trends komen terug. “De aanloop in januari/februari was nog moeilijk, met in maart binnen het keukenkanaal het eerste voorzichtig herstel. De daling in de ElectroRetail (ERT) was wel weer kleiner dan die in de keukenbranche in het eerste kwartaal. De verschuivingen tussen en binnen de retailkanalen blijven fors, de concurrentie is toegenomen. De mix van prijzen en producten laat een forse daling van de gemiddelde prijs zien van 3 procent in de keukenbranche. Zeer belangrijk is dat in ERT de prijzen minder dalen, als resultante van de mix van aanbiedingen versus betere producten. De productgroepen wassen en drogen worden buiten beschouwing gehouden, maar daar zien we zelfs een stijging van de gemiddelde prijs.” Het belang van de focus op de verkoop van de betere producten is daarmee nogmaals onderstreept. Een kwart van de inbouwproducten wordt nu verkocht in ERT; deze retailers hebben daarmee hun aandeel met 1 procent verhoogd ten opzichte van 2009.

Stabiele afzet
De totale omzet voor keukenapparatuur in de GfK panelmarkt (zie grafiek) daalde met 1,9 procent, waarvan 64,5 procent in- en onderbouw producten. Met een stabiele afzet voor apparatuur in de Keukenbranche in het eerste kwartaal resulteerde de mix van producten en aanbiedingen in een daling van de gemiddelde prijs en omzet van 2,8 procent.