Je hoeft geen econoom te zijn om je vraagtekens te mogen zetten bij de ontwikkelingen van de wereldeconomie. Hebben we de afgelopen jaren in een euforische roes geleefd, nu lijkt het wel of niet alleen de Twin Towers zijn ingestort, maar het gehele bedrijfsleven. Mijn economielessen heb ik gehad in de tijd, dat alleen productie telde. Het bruto nationaal product werd vastgesteld door de output van alle fabrieken bij elkaar op te tellen. In de loop van de decennia zijn daar diensten en toegevoegde waarde bij gekomen en daaraan dankt ons land voor een belangrijk deel zijn welvaart.

Dat de enorme groei van het internet voor een belangrijk deel een wassen neus was hadden maar weinig mensen door. Dat viel me tegen, omdat er genoeg mensen in de wereld zijn die beter hadden kunnen weten. Nu de wereld geteisterd wordt door aanslagen van fundamentalisten van diverse pluimage lijkt het wel of de economie daaraan ten gronde zou kunnen gaan.

Nederlanders staan altijd bekend om hun nuchterheid en in dit geval lijkt mij dat een goede zaak. Meer dan in het verleden wordt de conjunctuur tegenwoordig bepaald door de waan van de dag. Denken we dat internet het helemaal gaat maken dan stijgen de beurskoersen tot vele malen de waarde berekend volgens de 'oude' school. We investeren in geloof, in denkbeelden. Daardoor stijgen de waarden van de ondernemingen die de economie aan het draaien moeten houden en dus gaan die die extra waarde eens flink investeren.

Klaarblijkelijk zijn de financiële reserves van veel ondernemingen zo mager geworden, dat een tegenslag in de afzet al voldoende is voor een dreigend faillissement. Sterker nog, de groei is dan wel afgenomen, maar er is nog steeds sprake van een plus en nog steeds niet van een dalende conjunctuur.

Noemen we dat niet een 'self fulfilling prophecy', een voorspelling die zichzelf waarmaakt? We denken dat het goed gaat en dus gaan we stevig investeren, we denken dat het slechter gaat en dus stoppen we er weer mee. De economie in de westerse wereld heeft zichzelf flink omhoog gewerkt door een alsmaar stijgende productiviteit. Dat verdwijnt echt niet met het internet of een aanslag. Dan moeten we maar even wat rustiger aandoen. Kijk eens naar de economie vóór de internet-hype en vraag je eens af of we nu zoveel slechter af zijn.

Als u zich zorgen maakt over uw toekomst, bedenkt u zich dan dat u daarmee wellicht uw lot in eigen hand hebt genomen. Als u het niet meer ziet zitten dan wordt het ook niks. Ziet u echter het licht aan het einde van de tunnel dan zal dat er waarschijnlijk ook wel zijn.