Binnen de Raad Nederlandse Detailhandel (RND) geldt de Vereniging van Winkelketens in de Doe-Het-Zelfbranche (VWDHZ) als een actieve tak. ?Net als de supermarkten timmeren de ketens in de dhz-markt flink aan de weg. Onderlinge concurrentie belet deze ondernemers niet om samen te werken voor een beter ondernemersklimaat. Op zich ook logisch, het gaat om een homogene groep, net als de supermarkten. Ze verkopen bijna allemaal dezelfde spullen in soortgelijke winkels. Dan loop je al snel tegen gezamenlijke obstakels en problemen aan?, zegt Pieter Walraven, zowel secretaris van de overkoepelende RND als van de VWDHZ.

Maar wat kan de Raad Nederlandse Detailhandel, of de VWDHZ in het bijzonder, dan betekenen voor de ondernemers?
?Wij zijn als RND een onafhankelijke organisatie die problemen oplost. Dat doen we vooral door middel van lobbywerk. Richting fabrikanten, de verschillende overheden en andere betrokken partijen. We worden gevoed door onze leden, zowel als het gaat om financiën als om onderwerpen waar we ons sterk voor maken.?

Dat zegt natuurlijk iedere belangenvereniging?
?Klopt, dat zeggen ze allemaal. Maar wij maken dat ook waar. We zijn trots op onze onafhankelijkheid. Daardoor zijn wij in staat om de acties te ondernemen die we volgens ons moeten nemen. Zonder dat we belemmerd worden door bijvoorbeeld een subsidieverstrekker. Zo zijn er tal van organisaties die deels worden gefinancierd door de overheid. Dan wordt het toch lastig om vol de aanval op die overheid te openen, het gaat tenslotte om je broodheer. Daar hebben wij geen rekening mee te houden. Onze leden betalen contributie en samen met de leden bespreken we onze speerpunten.?

Noem eens wat speerpunten
?Winkellocaties zijn en blijven een belangrijk issue. Sinds de Nota Ruimte hebben gemeenten de vrijheid hun eigen ruimtelijke ordening-beleid te maken. Dat betekent dat een aanvraag voor bijvoorbeeld een nieuwe bouwmarkt in gemeente A problemen oplevert, terwijl gemeente B hetzelfde plan met liefde omarmt. Dat werkt scheefgroei in de hand. Bovendien weten grote ketenbedrijven niet waar ze aan toe zijn omdat iedere gemeente zijn eigen regels maakt en hanteert. Dat werkt langdurige aanvraagprocedures in de hand.?

Maar wat kunnen jullie daar dan aan doen?
?Wij zijn momenteel met de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) in gesprek om te komen tot landelijke richtlijnen waaraan gemeenten zich kunnen verbinden. Verplichten is niet mogelijk, maar we proberen er het meest maximale uit te halen voor onze leden. Dat geldt natuurlijk niet alleen voor de VWDHZ, maar ook voor de twaalf andere deelorganisaties binnen de RND.?

Vaak speelt het assortiment een belangrijke rol bij deze discussie. Wat is branchevreemd en wat niet
?Dat is inderdaad een van de voornaamste struikelblokken. Wij spreken overigens liever over actie-assortiment dan over branchevreemd. Want wat is nu nog branchevreemd? De fiets in de bouwmarkt? Kleding in de tuincentra? In onze ogen anno 2008 basisassortiment voor deze winkels. Specialisten zullen er ook niet veel moeite mee hebben omdat het vaak gaat over een assortiment dat zij niet in de winkel voeren. Toch zie je vaak dat veel lokale protesten tegen bijvoorbeeld een bouwmarkt worden ingegeven door de angst voor extra concurrentie voor de lokale ondernemers.?

Maar concurrentie is toch juist goed?
?Inderdaad. Het oorspronkelijke doel van actie- of branchevreemd assortiment is ook het binnenhalen van nieuwe klanten. Dat zien we nu ook bij veel andere winkels. Kijk eens goed rond in een supermarkt. Wat is daar allemaal niet te koop? Tot zelfs gereedschap aan toe. De bouwmarkt is dus zeker niet uniek met actie-assortiment. Aan ons de taak om dat bij de lokale politiek onder de aandacht te brengen.?

Jullie hebben de Haagse politiek de laatste tijd aardig weten te vinden. Vooral minister Cramer heeft veel bezoek van jullie gehad?
?Lobby is ons wapen, zeker ook richting Den Haag. Met minister Cramer hebben we veelvuldig over verschillende duurzame onderwerpen gesproken. Bijvoorbeeld over zaken als spaarlampen. De VWDHZ heeft echt een voortrekkersrol vervuld in Nederland als het gaat om de toenemende verkoop van spaarlampen. Het is een verdienste van de bouwmarkt dat de verkoop van dit soort energiezuinige lampen een enorme vlucht heeft genomen.?

Hoezo? Dat is toch gewoon een kwestie van vraag en aanbod?
?Wel zodra het in de winkel ligt, maar als je kijkt hoeveel ruimte de bouwmarkten de afgelopen jaren letterlijk en figuurlijk hebben vrijgemaakt voor spaarlampen, dan is dat echt spectaculair te noemen. Vergeleken met een paar jaar geleden ?toen de verlichtingafdeling werd gedomineerd door gloeilampen en er een verdwaalde spaarlamp te vinden was- is de markt helemaal omgedraaid. Wij hebben als VWDHZ bij de overheid gepleit voor de afschaffing van hoge importheffingen die op de spaarlampen zat. Zo zat op lampen uit China een heffing van 60 procent. Dat kan natuurlijk niet de bedoeling zijn. Aan de ene kant zeggen dat je het belangrijk vindt dat er meer duurzame producten verkocht worden, maar aan de andere kant de deur dichtgooien door middel van hoge heffingen.?

De term ?heffing? zorgt in retailkringen altijd voor veel opwaaiend stof. Zo ook bij jullie?
?Wel als het gaat om heffingen die onduidelijk zijn. Of die ten onrechte worden geïnd. Zoals bij de verwijderingsbijdragen. Hij wekt verwarring omdat hij bij de kassa altijd als extra toeslag bij op de prijs komt. Maar nog meer omdat hij de indruk wekt in het leven geroepen te zijn voor het milieu. Zodat de apparaten na hun werkzame leven op een verantwoorde manier worden gerecyceld.?

Maar daar wordt de bijdrage niet voor gebruikt?
?Niet altijd in ieder geval. Een mooi voorbeeld is de Verwijderingsbijdrage voor Elektrisch Gereedschap. Daarvoor is destijds zelfs een stichting opgericht, maar al snel bleek dat de betaalde bijdragen niet werden gebruikt om de apparaten te hergebruiken. Er kwam amper gereedschap retour waardoor het geld op de bank bleef staan, in totaal een slordige 13 miljoen euro. De stichting is momenteel nog met de Belastingdienst in de slag omdat die van mening is dat de stichting belasting moet betalen over het kapitaal en de rente die is ontvangen. Die situatie had niemand voor ogen bij het starten van deze verwijderingsbijdrage. Mede dankzij onze protesten is die bijdrage inmiddels afgeschaft, maar het geld dat op de rekening staat, daar moet nog een oplossing voor komen. In onze ogen moet dat geld terug naar de consument.?

Hoe?
?Dat is niet aan ons, maar aan de fabrikanten verenigd in de stichting.?

Is de overheid jullie voornaamte lobby-object?
?Nee, dat hangt af van het probleem dat we proberen te tackelen. Zo hebben we deze zomer Milieudefensie aangesproken op jaarlijkse onderzoek naar fout hout. Daarbij wordt de Botte Bijl uitgereikt. In onze ogen wordt daarmee een bedrijf of branche ten onrechte veroordeeld op de verkoop van fout hout. Bouwmarkten willen FSC-hout verkopen, alleen is het nu bijna onmogelijk om echt alleen FSC-hout te leveren. De wereldwijde houtmarkt zit zo ingewikkeld in elkaar, dat is simpelweg onmogelijk. Nog wel. Met zo?n rapport worden bedrijven, die veel goed werk verrichten op dit gebied, neergezet als leverancier van fout hout en dat is volgens ons te kort door de bocht. Dat hebben we Milieudefenie ook laten weten.?

Nog meer ?reprimandes? op stapel staan??
?De Nederlandse verfindustrie kan zijn borst nat maken. Wij spreken overigens liever van het verfkartel, want we hebben met Akzo en Sigma slechts twee spelers op deze markt en die maken misbruik van hun positie.?

Misbruik?
?Ja. Zij weten al vele jaren dat ze moeten voldoen aan de nieuwe verfrichtlijn, die in 2010 in zal gaan. Volgens die richtlijn mogen de verven vanaf dat jaar nog maar een bepaald percentage vluchtige stoffen bevatten. Voorlopig zeggen zij hun productie nog niet aan te willen passen aan deze richtlijn. Dat betekent dat er straks, vlak voor de invoering van de nieuwe regels, nog ?verkeerde? verf wordt uitgeleverd. Die verf moet de winkelier vervolgens weg doen omdat hij de blikken niet meer mag verkopen. Dat is slecht voor de winkeliers, die met een schadepost komen te zitten. Maar de fabrikanten scheppen zo ook een plas chemisch afval. Dat willen we voorkomen, dus we gaan volop met ze in gesprek. En we zullen ook andere instanties wijzen op deze ontwikkeling zodat de druk richting de verfindustrie alleen maar toeneemt.?

De concurrentiestrijd binnen de bouwmarkten is de afgelopen jaren flink verhevigd. Merkt de VWDHZ daar veel van?
?Niet meer dan binnen andere brancheverenigingen. De bouwmarkten beconcurreren elkaar flink. Enerzijds omdat de Nederlandse markt al behoorlijk verzadigd is, anderzijds omdat het even wat minder gaat. De moeilijke woningmarkt is al langer merkbaar, de cijfers van het CBS over afgelopen zomer zijn niet om over haar huis te schrijven. En nu komt daar de kredietcrisis bij. Het maakt de concurrentie heviger, maar dat hoort bij het retailen.?

Zal die situatie snel veranderen?
?De vooruitzichten zijn niet erg optimistisch. De woningmarkt in Nederland is een lastige. Wij kopen alleen een nieuwe woning nadat we weten wat we voor onze huidige krijgen. De doorstroming van woningen verslechterd en dat merkt de dhz-markt meteen. Tel daar de krappe marges bij op en ik kom tot de conclusie dat de felle concurrentiestrijd nog wel even aanhoudt. Maar zoals gezegd, met concurrentie op zich is niets mis.?