De Nederlandse detailhandel wacht zware tijden nu de economie verder verslechtert. Dit voorspellen zowel analisten als de Raad Nederlandse Detailhandel (RND). Volgens de RND sluiten tussen de 5.000 en 10.000 winkels de komende jaren hun deuren. 'De meesten van de ongelukkigen zouden toch wel verdwijnen', nuanceert een woordvoerder van de RND. 'Het zijn vooral de ondernemers met een kleinere winkel in een eigen pand op een slechte locatie en met een opvolgingsprobleem.?
Winkeliers vrezen voor de gevolgen van een forse verslechtering van het consumentenvertrouwen. De malaise is in sommige sectoren (waaronder de interieursector) reeds voelbaar. 'Het kan niet anders dan dat de emoties bij de consument zich nu toch echt gaan vertalen in het koopgedrag', zegt Niels Visser, econoom bij Rabobank in het Financieele Dagblad. 'Veel winkels zullen het moeilijk krijgen.'

Lees het uitgebreide artikel op www.vakbladsts.nl

De RND stelt dat de kwaliteit van het ondernemerschap in de detailhandel door de felle concurrentie de afgelopen jaren is toegenomen, maar denkt dat desondanks 5.000 tot 10.000 van de ongeveer 110.000 winkeliers in Nederland het de komende jaren niet zullen redden.
Metingen door het CBS bevestigen dat de oplopende inflatie en de negatieve economische berichten de consument in juli niet in de koude kleren zijn gaan zitten. Het consumentenvertrouwen en de koopbereidheid duikelden in een ongekend hoog tempo. Toch lijkt van een echte kopersstaking vooralsnog geen sprake. 'De omzetten lopen nog goed door', zegt Sjoerd Veenstra, adjunct-directeur bij werkgeversplatform RND. 'Wij horen nog niet veel ontevreden geluiden.'
Een kopersstaking kan nog komen. Vaak loopt het koopgedrag achter op het sentiment. Volgens de Wageningse hoogleraar economie Gerrit Antonides duurt het negen maanden voordat een verandering in het consumentenvertrouwen zich heeft vertaald in aangepast koopgedrag.
Het sentiment daalt niet pas sinds juli, maar al vanaf het einde van de zomer van vorig jaar, kort na het losbarsten van de kredietcrisis. Er zijn dan ook allang barsten zichtbaar in de detailhandel. Niet overal, maar in enkele branches. Een uitschieter in negatieve zin is de schoenenverkoop.

Woonbranche
Scheuren zijn er ook in de woonbranche. Interieurwinkels verkochten in het tweede kwartaal 5 procent minder. Zij merken niet alleen dat er minder wordt verhuisd, maar ook dat de klant dure artikelen laat staan. De consument 'richt zich meer op goedkopere producten als kleinmeubelen en accessoires als vloerkleedjes', aldus de Centrale Branchevereniging Wonen.

Volgens de RND zal de schok die de detailhandel nu staat te wachten, de sector per saldo versterkten. Veenstra: 'Nederland is chronisch overbewinkeld. In tien jaar tijd zijn er enorm veel winkelcentra en woonboulevards bij gekomen. Beleggers hadden daar ook veel geld voor. Maar wat moeten we met 26 miljoen vierkante meter winkeloppervlak? Dat is tien miljoen meer dan tien jaar geleden.'
'De meesten van de ongelukkigen zouden toch wel verdwijnen', weet Veenstra. 'Het zijn vooral de ondernemers met een kleinere winkel in een eigen pand op een slechte locatie en met een opvolgingsprobleem. De sanering zal nu wel sneller gaan.' Bij de slachting in 2003 en 2004, die ook uitgelokt werd door een economische terugval, moesten 4000 tot 5000 detaillisten hun zaak sluiten.