Onder de kap zit het vernuft
 
Innovaties zorgen voor optimaal rendement afzuigkap
De schouwkap is uitgegroeid van functioneel element in de keuken tot absolute blikvanger. Maar hoe effectief zijn de moderne afzuigkappen, welke factoren zijn bepalend voor een optimale werking en welke invloed heeft een centraal mechanisch ventilatiesysteem? Duidelijk is dat goed onderhoud en wwn obstakelvrije doorgang de prestaties bevorderen.
 
Tegenwoordig mag vanwege de isolatiewaarde van woningen niet meer zomaar een gat in de muur worden geboord. Bovendien zorgt de EPC van 0,8 ervoor dat een aantal voorzieningen niet meer mag, zoals een open haard en een afzuigkap met een motor die 500 m3 lucht naar buiten pompt. Die 500 m3 moet immers ook weer worden aangevuld met evenveel verse lucht en dat betekent energieverlies.
Essentieel is verder dat in combinatie met een centraal mechanisch ventilatiesysteem (CMV) ook geen afzuigkappen met motor toegepast mogen worden. Fabrikanten moesten dus op zoek naar motorloze wasem-/afzuigkappen en alternatieve technieken.
Een CMV heeft voor de kookpiek onvoldoende capaciteit. Het systeem moet nu eenmaal aan het Bouwbesluit voldoen en daarin staat het minimale aantal kubieke meters lucht dat moet worden afgezogen in relatie tot een bepaald aantal vierkante meters ?natte ruimte?. Deze hoeveelheid is zonder meer onvoldoende voor een optimale afzuiging.
Dit betekent voor de fabrikanten dat ze met uitgekiende technische systemen moeten manoeuvreren tussen de situatie (appartement, eengezinswoning etc.), de regels en de effectiviteit van de oplossingen. Daarbij krijgen we onder andere te maken met factoren als capaciteit en rendement.
De huidige kwaliteitskappen met motor kunnen in technisch opzicht optimaal doen waarvoor ze gemaakt zijn. In de praktijk heeft daarom 90 procent van de klachten over de afzuigkap - ?hij zuigt niet goed af? of ?hij maakt te veel lawaai? - te maken met het niet optimaal voldoen aan de randvoorwaarden. Randvoorwaarden die betrekking hebben op onder andere de constructie en de montage van de kap, het vangbereik (dekking), de aanvoer van ?verse? lucht, de uitvoering van het afvoerkanaal of vervuilde filters.

Capaciteitsverlies
In principe kunnen we stellen dat alles wat in de luchttechniek weerstand geeft, zich vertaalt in capaciteitsverlies en geluid. Grofweg wordt wel uitgegaan van een capaciteitsverlies van de motor van 50 procent door de filters en het kanaal naar buiten.
Weerstand heeft overigens ook invloed op het geluidsniveau, want in de eerste plaats moet de motor harder werken en ten tweede zal de moeizaam verlopende luchtstroom meer geluid produceren.
Gaan we dieper het afzuigsysteem in, dan blijkt de uitvoering van het kanaal cruciaal voor een effectieve werking van het gehele systeem. Sterker nog: de kap kan nog zo goed zijn, maar als het kanaal waardeloos is, dan is de kap nutteloos. Onderzoek van klachten haalt regelmatig installatiefouten boven water die verbazingwekkend zijn, zoals een te kleine kanaaldiameter en veel scherpe (haakse) bochten. Het zijn dat soort ?kanaalfouten? die een optimale werking van de afzuigkap verhinderen.

Snel naar buiten
De kortste weg naar buiten met een glad afvoerkanaal is altijd de beste weg. Het eerste doel bij de aanleg van het kanaal is daarom om zo snel mogelijk naar buiten te gaan. Kan dat niet, dan moet de installateur, zeker bij langere kanalen, kiezen voor een kanaal met een zo groot mogelijke diameter. Voorheen was een kanaaldiameter van 100 mm voldoende. De huidige motoren zijn echter krachtiger en vereisen daardoor bij voorkeur een kanaaldiameter van 150 mm. Kan dat niet, dan zal het kanaal met speciale materialen zo weerstandloos mogelijk aangelegd moeten worden.
Een gladde ronde buis heeft in ventilatiesystemen nog altijd de voorkeur, maar er zijn tegenwoordig speciale platte rechthoekige buizen die zeker niet slechter zijn, weinig ruimte innemen en ook weinig weerstand geven. In veel nieuwbouwwoningen zijn in de plafonds platte kanalen gestort van 80 x 170 mm en dat is gelijkwaardig aan een diameter van 100 mm.
Vooral bochten zijn een belangrijke bron van weerstand. Zo zijn scherpe, haakse bochten funest. Ze veroorzaken luchtwervelingen en dus capaciteitsverlies. Ingestorte metalen luchtkanalen zijn hiervan een goed voorbeeld. Het zijn meestal vierkante bakken met haakse bochten en bij aftakkingen een boorring. Tenzij een echt krachtige motor is ingebouwd, is dit een garantie voor turbulentie, tegengestelde luchtstromen en een slecht werkend ventilatiesysteem.

Geluidsniveau
Wanneer we kijken naar het geluidsniveau dan is een kap die onder 55 dB(A) zit (het niveau van een gewoon gesprek, red.) redelijk stil. Een geluidsniveau van circa 50 dB(A) zal zeer acceptabel zijn en 45 dB(A) zal ervaren worden als niet meer dan een aangenaam gezoem.
Het geluid dat het afzuigsysteem produceert bestaat uit motorgeluid, resonantie (trillingsgeluid) en het geluid van de luchtverplaatsing. Motorgeluid kan worden gereduceerd door een goede isolatie en motordempers.
De capaciteit heeft dus ook invloed op het geluidsniveau. Hoe zwaarder de motor, hoe meer geluid deze veroorzaakt. Maar een goede, krachtige en drukstabiele motor die het gemakkelijk aan kan, is altijd nog beter dan een amechtig hijgende ventilatortje dat op z?n allerhoogste stand nog iets probeert te doen. Voor wat betreft constructie en montage zal een kap van stevig materiaal die stevig is opgehangen aan een muur minder resonantie geven.

Filters
Belangrijk voor de filters in afzuigkappen is dat ze voldoende vet vangen. We onderscheiden drie soorten filters: metalen, koolstof- en labyrintfilters. Er is, afhankelijk van ondermeer het aantal lagen, veel kwaliteitsverschil in metalen filters. Dit type filters vangt overigens alleen vet en vocht en laat kookluchtjes ongemoeid.
Labyrintsystemen geven weinig weerstand en hebben vooral een goede werking bij één vaste, iets lagere luchtsnelheid. Er gaat echter nog altijd een bepaald percentage vet doorheen. Vaak wordt er dan ook nog een extra metalen filter achter het labyrintfilter geplaatst. Een nadeel van labyrintfilters is echter dat ze lastig schoon te maken zijn.
Koolstoffilters vangen de kookgeurtjes wel op en die zien we vooral terug in de recirculatiekappen. Dit type filter moet echter regelmatig vervangen worden en is daardoor vrij kostbaar. Een noviteit op het gebied van koolstoffilters zijn de wasbare filters. Ze kunnen in de vaatwasser worden geregenereerd en zijn circa twintig keer te gebruiken.
 
 
◀ Terug Delen
 
Categorie: Afzuigkappen
 
Relevante publicaties
Uw mening
U heeft al eerder aan de huidige stemming(en) deelgenomen.
 
Klik hieronder om de resultaten van de laatst gehouden stemmingen te bekijken