Tegelatelier en winkel FRIEStile is gevestigd in het pittoreske dorpje Kimswerd. In het atelier maakt eigenaresse Sjoukje Tijssen originele Friese witjes op ambachtelijke wijze en beschildert ze de tegels naar wens van de klant. De Friese tegels worden verkocht aan particulieren, badkamerspeciaalzaken, keukenbedrijven en tegelhandelaren. Ze heeft twintig wederverkopers in binnen- en buitenland. FRIEStile staat voor freestyle op Friese witjes. Ambachtelijk, traditioneel en eigentijds.

Sjoukje: “Vroeger ben ik opgeleid als plateelschilder bij de Koninklijke Tegelfabriek Tichelaar in Makkum. Destijds een van de bekendste tegelfabrieken van Nederland. Als kind was ik al gek op tekenen, kleuren en verven. Jaren later heb ik in verschillende plaatsen in binnen- en buitenland gewoond en gewerkt, zoals Amsterdam en Parijs. Ik heb veel beroepen uitgeoefend, maar de liefde voor de prachtige ambachtelijke tegels is eigenlijk altijd gebleven en daarom heb ik het ambacht in 2010 weer opgepakt. En goed ook, want al snel kocht ik het pand en ging ik aan de slag met het atelier en de winkel.” Het atelier en de winkel van Sjoukje zijn gevestigd in Kimswerd, in het hoge noorden tussen Makkum en Harlingen. In Harlingen staat nog altijd een van de drie bekendste tegelfabrieken van Nederland. “Ik ben een echte klusvrouw en heb drie huizen verbouwd waarbij ik de nodige ervaringen heb opgedaan. Met mijn praktische instelling en verbouwervaring, kan ik de klanten adviseren met hun plannen en projecten. Ik geef ze graag advies over de tegels in de gewenste ruimte, de afmetingen, de kleuren, maar ook de kleuren van de voegen en andere mogelijkheden rondom tegels en klusprojecten.”

Van ontwerp tot tegel
Bij FRIEStile stap je terug in de tijd; het Friese witje wordt nog steeds op ambachtelijke en authentieke wijze gemaakt zoals ze 300-400 jaar geleden ook deden. De witte tegel is niet puur wit, maar wordt gemaakt met zeven verschillende tinten wit. De tegel heeft een afmeting van 13 x 13 cm en heeft de twee bekende spijkergaatjes in de hoeken. Voordat de tegel tot stand komt, wordt de klei gesneden, vervolgens gedroogd en aansluitend biscuit-gebakken. Daarna wordt de tegel geglazuurd en weer opnieuw gebakken op duizend graden. Zodra de tegel droog is en uitgehard, is de tegel klaar om beschilderd te worden.

Maar voordat Sjoukje met schilderen kan beginnen, wordt het ontwerp eerst gemaakt op papier. Het ontwerp wordt op de contourlijnen met een fijne prikpen doorgeprikt om het dan vervolgens met houtskool door te slaan op de vers geglazuurde tegel. Hierdoor ontstaat er een contour op de tegel dat kan worden beschilderd met speciale penselen en kleur glazuur. Omdat het glazuur direct intrekt, moet de afbeelding er gelijk goed op staan. Corrigeren is namelijk niet meer mogelijk. Nadat het ontwerp op de tegel staat, wordt het op duizend graden gebakken, waardoor de kleuren samensmelten en de uiteindelijke tegel ontstaat.

Bijzondere klantenreis
De beschilderde Friese witjes sieren als kunstwerken in het atelier en in de winkel worden de tegels regelmatig door voorbijkomende passanten en toeristen bekeken en gekocht als souvenir. Daar komt zelfs regelmatig een mooie opdracht uit voort. Soms zelfs in het buitenland. Sjoukje vertelt verder: “Elke tegel wordt speciaal voor de klant beschilderd en eigenlijk is er heel veel mogelijk. Ik zie op dit moment bijvoorbeeld veel opdrachten met kippen, vogels, koeien, herten en andere diersoorten terugkomen. Daarnaast krijg ik ook veel opdrachten voor het schilderen van oude boerderijen op de tegels. Dat is heel speciaal, want er zit vaak een prachtig familieverhaal achter. Maar ook de onbeschilderde Friese witjes zijn populair. Ze geven een authentieke Oud Hollandse sfeer en worden in de badkamer, keuken en toilet gebruikt voor een landelijke uitstraling. Ik heb al veel verschillende opdrachten mogen maken, zoals een tegelwand in de badkamer, een tegelwand achter de kookplaat, maar ook geboortetegels en cadeautegels met bijzondere quotes of verhalen komen voor. Je kunt het eigenlijk zo gek niet bedenken. Maar ik maak de tegels niet alleen voor particulieren, de tegels worden ook besteld door en geleverd aan retailers. Ik heb bij verschillende badkamerspecialisten en keukenzaken een tegeltableau liggen ter inspiratie. Klanten kunnen de tegels zien en voelen en kunnen vervolgens hun wensen doorgeven die bij mij terechtkomen. Het tegelwerk geeft echt een statement in de badkamer of keuken. Ik ervaar, voordat de tegel tot stand komt, altijd een bijzondere klantenreis.”

Inspirerend en uitdagend
“Ik blijf het leuk en inspirerend vinden om zelf nieuwe ontwerpen te bedenken, maar ook de klanten bedenken vaak bijzondere ontwerpen, dus mijn werk is nooit saai. Klanten zeggen vaak dat ze de tegel in het echt nog mooier vinden dan het ontwerp. Dat geeft voldoening en is de bekroning op mijn werk. Het lijkt me uitdagend om ooit een groot project te begeleiden en te betegelen, zoals gemeentelijke projecten. Dan moet je bijvoorbeeld denken aan tunnels en andere gemeentelijke bouwwerken.”