“Het was destijds, in 2004, een moeizame tijd, zoals dat meestal bij een doorstart het geval is”, zo kijken Bert Sok en Robert de Graaf terug. “Maar dat ligt alweer geruime tijd achter ons. Daardoor was het wel nodig om direct een duidelijke eigen focus te hebben. Wanneer bepaalde fabrikanten wegvallen, besluit je om zelf te gaan ontwikkelen en produceren.” En niet zonder succes, zo blijkt in 2011. Het was de eerste belangrijke stap die in het Groningse Haren gezet werd: het bouwen van een eigen aXiair modellenreeks: “Het ging om enkel stuks productie en maatwerk, met een eigen design en geheel eigen kenmerken en filosofie.”
Een tweede stap was de keuze voor het merk Elica, het designmerk dat bewust in het merkenpakket werd behouden. En de derde stap was vervolgens al in een vroeg stadium de specialistische keuze voor de plasmaNorm-techniek. Robert de Graaf: “Deze ontwikkeling kwam voort uit het produceren van eigen kappen: daardoor kregen we allerlei contacten in de markt, die leidden tot een specialistische knowhow. Dat leidde in 2005 al tot intensieve contacten met Airtec, de patenthouder van de plasmaNorm-techniek.

Sterrenvaart
De ontwikkeling van plasmaNorm, een van oorsprong Russische uitvinding, laat zich vertellen als een boeiend sf-verhaal. Want zoals de techniek voor keukenmagnetrons is voortgekomen uit militaire radarsystemen, zo is de plasmatechniek voor afzuigkappen ontstaan uit de ruimtevaart.
Bert Sok: “In Rusland was men gedurende lange tijd geobsedeerd door ruimtevaart en zelfs door 'intergalactische sterrenvaart'. Ze hielden zich daar bezig met vragen als: wat heb je nodig voor lange ruimtereizen naar andere planeten en sterren? Dan moet je een sterke raketaandrijving hebben maar ook de juiste leefomstandigheden voor de lange termijn. Wanneer je in zo'n raket mensen wilt laten leven, dan moet je ze wel voorzien van lucht van een goede kwaliteit. In samenwerking met Oost-Duitse geleerden zijn ze op zoek gegaan naar oplossingen daarvoor; dat leidde tot het inschakelen van zeer specifieke kennis over plasma-sterkstroomtechnieken. Door middel van hoogspanning en bijzondere elektroden kun je bij omgevingstemperatuur een microplasma laten ontstaan: mini-ontladingen ofwel microscopisch kleine ‘bliksemflitsjes', waardoor onder andere waterdampmoleculen worden gesplitst in 'radicalen', die weer andere moleculen -zoals geurmoleculen- uit elkaar rafelen. Ze gaan als een soort 'pac-mannetjes' de geurmoleculen te lijf, waarna de restanten bij een lage temperatuur worden ‘verbrand’ door de eveneens aanwezige geactiveerde zuurstof. Het resultaat is: gezuiverde lucht. Die Oost-Duitse geleerden hebben er twintig jaar aan gewerkt om dit te ontwikkelen, maar uiteindelijk had Rusland geen geld meer voor ruimtevaart. De knowhow daarvan bleef echter behouden binnen een Duits instituut, gevestigd dicht bij de Poolse grens, met de naam INP Greifswald. Dat werkte de plasma-techniek samen met Airtec verder uit tot een bruikbare luchtreinigingstechniek voor bijvoorbeeld de horeca en stelde daar normen voor op: de plasmaNorm.”

Circlair
Samen met Airtec en dat Duitse instituut werkte aXiair vervolgens mee aan systemen om de techniek ook binnen keukens te vervolmaken. Circlair kreeg, als zustermaatschappij van aXiair, als enige naast Airtec de licentie om de plasmatechniek te gebruiken en te produceren; op de huishoudelijke markt voor aXiair onder haar eigen gedeponeerde merknaam Domaplasma.
Robert de Graaf: “Niet alleen in Nederland, maar ook bijvoorbeeld bij projecten in Zwitserland. En die huishoudelijke systemen kunnen op hun beurt weer uitgebouwd worden tot semiprofessionele en zelfs professionele systemen voor kookstudio’s en bijvoorbeeld brasseriën of ontbijtrestaurants, met Domaplasma afzuigkappen van wel vier meter breed. We hebben inmiddels zelfs onze eigen productielocatie in Zuid-Duitsland voor aXiair en Domaplasma powered by plasmaNorm producten, waarvan wij tweederde van de aandelen hebben onder de naam HEWAMET Products bv. De letters HE staan voor Heinz, de voormalige hoofdconstructeur van Gutmann, de W voor White House, onze Zwitserse partner en importeur en de A staat voor aXiair. De aXiair schouwkappen kunnen we inmiddels al in meer dan zestig verschillende standaardmodellen in diverse bouwvormen, alsmede in vrijwel alle gewenste maatwerk, leveren.”
Ook in renovatieprojecten kan goed gewerkt worden met plasmaNorm schouwkappen. “Je hoeft dan niet het gehele huis te verbouwen om een nieuw luchtkanaal aan te brengen. Een wand of plafond, om de kap aan of onder te bevestigen, en een aansluitpunt voor de elektriciteit zijn voldoende. En het is van voordeel dat er in het pand ook een mechanisch ventilatiesysteem aanwezig is voor versluchttoevoer en regelen van de vochtigheidsgraad.”

Faber
De meest recente stap in de ontwikkeling van het bedrijf was dat grote marktpartijen contact met aXiair zochten, zoals Faber. Bert Sok: “Faber was enkele jaren geleden in Zwitserse handen gekomen en verloor positie op de Europese en Nederlandse markt. Ons werd begin 2011 gevraagd om het merk Faber als exclusief importeur voor Nederland op te pakken. We hebben er vertrouwen in dat het uitgebreide Faber-programma zeker zal aanslaan in Nederland. Het zijn qua design buitengewoon fraaie modellen en het functioneren, de technologie en ook de hoogwaardige afwerking ervan is vrijwel ongeëvenaard. Faber is als wereldmerk en Italiaanse producent bovendien bijna letterlijk de buurman van het door ons eveneens gevoerde merk Elica en dat biedt voor ons ook logistieke voordelen.”
“We willen echter bewust een bedrijf in een nichemarkt blijven, een gespecialiseerd bedrijf voor een duidelijk segment”, benadrukt Robert de Graaf. “Wanneer mensen bij ons een goedkoop product willen hebben met veel korting, dan zullen we hen duidelijk maken dat dit onze werkwijze niet is. Wij zijn specialisten, die geen vijfde apparaat gratis geven bij de aanschaf van vier. Wij werken voor keukenspecialisten met als klant bewuste consumenten, die veelal zelf naar een keukenzaak gaan met de vraag naar een aXiair plasmaNorm schouwkap.”