Dezer dagen las ik het boek 'Good to Great' van Jim Collins. Het gaat over de vraag: welke zijn de factoren die er toe leiden dat sommige bedrijven veel sneller groeien en veel winstgevender zijn dan andere, vergelijkbare bedrijven. E�n van de eerste vragen die bij mij op kwam was: moet dat dan. Moet je groeien, moet je maximale winsten maken. In het boek kwam het antwoord al gauw: het h�eft niet, maar het maakt je leven als werkend mens w�l een stuk aangenamer. Groei en succes geven je wat ze in de sport 'flow' noemen: je wint, het gaat heel gemakkelijk en je hebt het gevoel dat je er nauwelijks inspanning voor hoeft te doen. Winnaars ogen bijna altijd veel minder vermoeid dan verliezers! 'Great' hoeft dus niet, maar het is wel veel prettiger dan te moeten vechten voor weinig.
De verdere invulling van 'Good to Great' is eigenlijk nogal voor de hand liggend: kiezen voor wat je het beste kunt, waar je het meeste in gelooft en wat cruciaal is voor je voortbestaan. Makkelijk gezegd, maar moeilijk te doen. Dat vereist leiderschap en doorzettingsvermogen.
Wat mij op het puntje van mijn stoel bracht waren de conclusies van het hoofdstuk over organisatie en mensen. Namelijk, bureaucratie ontstaat daar waar incompetente mensen geleid moeten worden. Voor hen worden allerlei regels ingesteld, omdat incompetente medewerkers niet vanuit zichzelf doen wat gedaan moet worden. Ik heb ettelijke bedrijven van binnen gezien waar veel bureaucratie was. En inderdaad, ik kan alleen maar concluderen dat er te veel mensen waren die eigenlijk niet voldoende geschikt waren voor hun functie. Voor een deel kwam dat door zogenaamd sociaal gedrag van de onderneming: je laat mensen zitten die niet voldoende presteren, omdat wegsturen vervelend is en pijn doet. Deels komt het ook omdat er te weinig en vooral te weinig consequent wordt opgeleid. Het gebeurt te incidenteel: er is een probleem, en daar gaan wij wat aan doen! Tenslotte komt incompetentie ook omdat de leider niet helder is in wat hij of zij van mensen verwacht, en ze er vervolgens op afrekent.
Sociaal gedrag is mijns inziens dat mensen in organisaties succes hebben, dat met elkaar delen en daar plezier aan beleven. Goede medewerkers om je heen verzamelen, die zelf weten en doen wat er gedaan moet worden en samen een succes maken van de onderneming. Dus streng selecteren, veel opleiden en vooral helder en duidelijk afrekenen. Dat maakt het 'great' om in zo'n bedrijf te werken.

Jan Kessels
Uit Het Vak retail insight