Hoewel passiefhuis in veel Europese landen een bekend fenomeen is, kent de Nederlandse bouwmarkt weinig grootschalige initiatieven. Voornaamste oorzaak: Nederland kent een aanbodgestuurde woningmarkt. Consumenten kopen wat de grote opdrachtgevers (projectontwikkelaars en gemeenten) bouwen. Zij selecteren op aspecten als locatie en uitstraling en zijn minder geïnteresseerd in materiaal en exploitatiekosten van een woning.
Toch worden zaken als energieverbruik van een woning en de kwaliteit van het binnenklimaat steeds belangrijker in de bouw, getuige onder andere de aanscherping van de Energie Prestatie Coëfficient van 1,0 naar 0,8. Volgens de samenstellers van het rapport ligt de energiebehoefte in een passiefhuis beduidend lager dan in een woning die voldoet aan de EPC-norm van 0,8. De CO2-uitstoot ligt zelfs 45 procent lager. ?Dit, gecombineerd met de mogelijkheid dat op termijn op de totale woonlasten kan worden bespaard, maakt dat passiefhuis als winnende strategie voor energiebesparing kan worden gezien?, aldus Pieter Hameetman van BAM Vastgoed in het rapport.
BAM Vastgoed is een van de partijen die op uitnodiging van Rockwool Benelux en DHV betrokken was bij het onderzoek naar de kansen voor passiefhuis in Nederland. Andere partijen waren onder andere het Ministerie van VROM, SenterNovem, ECN, Passiefhuis Platform België, Vereniging Eigen Huis en Stichting HR Ventilatie.

Isolatie
Het concept voor passiefhuis laat zich het best omschrijven als een bouwstandaard voor woningen met een comfortabel binnenklimaat, gedurende het zomer- en winterseizoen met een beperkt verwarmingssysteem en zonder toepassing van actieve koeling. Naadloze isolatie, inventieve warmte- en energieterugwin-installaties en goede zonwering zijn hiervoor essentieel. In het rapport staat het passiefhuisconcept beschreven voor de drie meest gangbare constructieprincipes: tunnelgietbouw, houtskeletbouw en kalkzandsteen.
Volgens de onderzoekers zou passiefhuis zelfs als 'basis voor energieneutraal bouwen' kunnen gelden. Bij toepassing op grotere schaal kan zelfs een energieneutrale wijk ontstaan: in de energiebehoefte voor verwarming, koeling, productie van warm water en elektriciteit kan geheel door duurzame bronnen binnen de wijk worden voorzien.
Maar voordat het zo ver is, moet passiefhuis eerst grootschalig onder de aandacht worden gebracht, zo menen de samenstellers van het rapport. Die zich vooral willen richten op gemeenten en projectontwikkelaars. ?De gemeente is de grootste klant van de projectontwikkelaars. Zij hebben grote invloed op de woningontwiklkeling.

Stichting Passiefhuis
De makers van het rapport zijn niet de enigen die zich actief bezig houden met passiefhuizen in Nederland. Sinds eind jaren '90 zet de Stichting PassiefHuis Holland zich ten doel energiezuinige bouwprojecten volgens het PassiefHuisprincipe te stimuleren. De stichting is een samenwerkingsverband tussen verschillende bedrijven die actief zijn in de bouwbranche en die een 'fundamentele bijdrage willen leveren aan het terugdringen van de energievraag in de gebouwde omgeving'.
Acht bedrijven staan aan de wieg van de stichting: Alvon, Atag Verwarming, Beamix/Maxit, Franke Architecten, Klaassen Timmerfabriek, Klimaat Groep Nederland, Roval en J.P. van der Weele. Behalve het stimuleren van energiezuinige bouwprojecten ziet deze stichting het als haar taak om kennis en ervaringen over de passiefhuistechnologie te verspreiden en diensten en producten te ontwikkelen ten behoeve van dit concept. Inmiddels zijn ook andere bedrijven en instanties, waaronder Greenpeace, JE StorkAir, SenterNovem en Rockwool, bij de Stichting PassiefHuis Holland betrokken.
In Nederland heeft de stichting de afgelopen jaren een aantal projectwoningen gebouwd, die als voorbeeld kunnen dienen. Zo is in Duiven een 'nulenergiewoning' gebouwd, een dijkvilla in Dalem, dijkwoningen en een dijkvilla in Sliedrecht.
Ook de Stichting Passief Bouwen wil kennis verbreden over de principes van dit energiezuinige bouwconcept. Deze stichting richt zich vooral op Europa. In Duitsland en de Scandinavische landen is bouwen volgens het passiefhuisprincipe 'big business' en daar kan Nederland van leren. De Europese Unie hecht belang aan verdere ontwikkeling van de technologie en heeft geld voor subsidie vrijgemaakt. De Stichting Passief Bouwen wil deze geldstromen, (Europese) netwerken en projecten onder de aandacht van de leden brengen.

Bouwkosten
De bouwkosten van woningen die gebouwd zijn volgens het passiefhuisconcept liggen hoger dan van een reguliere woning. Toch is het een meer dan rendabel systeem omdat bewoners van een passiefhuis na een aantal jaren flink gaan besparen op hun woonlasten. De samenstellers van het rapport 'Passiefhuizen in Nederland' hebben berekend dat een passiefhuis 12.000 euro duurder is dan een woning die voldoet aan de EPC 0,8-norm. Dat betekent (rekening houdend met hypotheeklasten en stijgende energieprijzen) dat bewoners van een passiefhuis de eerste 12 jaar iets meer betalen, maar na het twaalfde jaar goedkoper uit zijn dan mensen met een woning die voldoet aan de EPC 0,8-norm. Na twintig jaar besparen de passiefhuis-bezitters jaarlijks 5.000 euro ten opzichte van bewoners van een EPC 0,8-woning.